January 2024 Volume:15 Number:1
CONTENTS
 | |||
| Articles | |||
|---|---|---|---|
| Fahri TÜRK, Büşra YENGEÇ ERSİN Uluslararası İlişkilerde Yeni Bir Kavramsallaştırma Tefeci Devletler: Çin Halk Cumhuriyeti Örnek Olayı | 1 | ||
ÖzetYüksek faizlerle verilen kredilerin her daim bir alıcısı bulunmaktadır. Bunlar kimi zaman acil nakit ihtiyacı duyan bireyler, girişimciler ve kuruluşlar kimi zaman da devletler şeklinde ortaya çıkmaktadır. Tarihsel süreçte tefeci olarak adlandırılan mafya tipi bireylerin, borç verme ve tahsil etme yöntemlerine günümüzde de rastlanmaktadır. Uluslararası sistemdeki bazı devletlerin, tıpkı tefeci bireyler gibi davranmaya başladıkları göze çarpmaktadır. Dolayısıyla bu çalışmada uluslararası ilişkiler yazınına yeni bir kavram kazandırılarak, “tefeci devletler” tanımı yapılmıştır. Bu bağlamda öncelikle klasik tefeciliğin özellikleri üzerinde durulmuş ve devletlerin bunlara benzer davranışlarının neler olduğu tartışılmıştır. Bu maksatla Çin Halk Cumhuriyeti’nin uygulamaları ve niçin tefeci devlet olarak adlandırıldığı masaya yatırılmıştır. Böylece söz konusu örnek olay üzerinden, tefeci devletler hakkında birtakım genellemelere yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler: Tefecilik, Tefeci Devletler, Çin Halk Cumhuriyeti, Çin Kredileri, Uluslararası Krediler PDF Dosyası: Uluslararası İlişkilerde Yeni Bir Kavramsallaştırma Tefeci Devletler: Çin Halk Cumhuriyeti Örnek Olayı |
|||
| Selim KANAT, Serkut KILINÇ Fergana Vadisi’nde Sınır Sorunlarının Kaynağı: Anklavlar ve Çözüm Arayışları | 27 | ||
ÖzetFergana Vadisi geçmişten günümüze çeşitli toplumların bir arada yaşadıkları bir bölge olmuştur. Bu toplumlar, Sovyetler Birliği tarafından gerçekleştirilen ulusal sınırların belirlenmesi sürecinden sonra farklı yapay devletlere bölünmüşlerdir. Söz konusu devletlerin sınırları atide meydana gelebilecek sorunlar düşünülmeden bölgenin yapısına uygun olmayan bir şekilde çizilmiş, ardından kolhozlaşma döneminde yerel düzeyde yapılan arazi değişiklikleri sınırları daha da karmaşık hâle getirmiştir. Sovyetler Birliği döneminde iç sınırlar olarak görülen bölge sınırları, toplumlar arasında hiçbir sorun teşkil etmezken; bu ülkenin dağılmasıyla birlikte uluslararası sınır niteliği kazandıklarından çatışmalara yol açmışlardır. Günümüzde özellikle Özbekistan ve Kırgızistan arasındaki sınır sorunlarından bazıları çözülmüşse de Fergana Vadisi’ndeki anklavlar varlıklarını sürdürmektedirler. Anklavların nitelikleri gereği barındırdıkları sorunlar, vize uygulamalarının gevşetilmesiyle bir süre engellenebilmektedir. Ancak anklava sahip olan devlet ile anklavın üzerinde bulunduğu devlet arasındaki ilişkilerin gerginleşmesi bu durumu geçici kılmaktadır. Dolayısıyla kalıcı bir çözüm için bu anklavların aynı büyüklükte araziler ile değiştirilip ortadan kaldırılması gerekmektedir. Bu çalışma Fergana Vadisi’ndeki sınır ve anklav sorunlarının karmaşık tarihine ve günümüzdeki durumunu aydınlatmakta ve bu konuyu nedensellik çerçevesinde bütüncül bir yaklaşımla sistemli olarak çözümlemektedir. Anahtar Kelimeler: Fergana Vadisi, Anklavlar, Sınır Sorunları, Çatışma, Çözüm PDF Dosyası: Fergana Vadisi’nde Sınır Sorunlarının Kaynağı: Anklavlar ve Çözüm Arayışları |
|||
| Taner ZORBAY “Öteki”nden Korkmak: Avrupa Entegrasyonuna Bir Meydan Okuma Olarak Din | 63 | ||
ÖzetDünyanın başka yerlerinde olduğu gibi, din, Avrupa toplumları ve ulusları için de bir birleşme veya parçalanma meselesidir. Özellikle 2011 yılından bu yana Orta Doğu gibi sorunlu bölgelerde yaşanan gelişmeler, Avrupalılara dinin hem ulusal hem de bölgesel düzeydeki yeri hakkında yeniden düşünmekten başka çareleri olmadığını göstermektedir. Avrupa uzun zamandır “inanç savaşçıları” ile meşguldür. Bu nedenle, önümüzdeki yıllar Avrupa ülkelerinin dini, bir yandan barış içinde bir arada yaşama aracına dönüştürüp dönüştüremeyeceklerini, diğer yandan Vestfalya döneminden bu yana inşa ettikleri sistemi tamamen ortadan kaldırıp kaldırmayacaklarını gösterecektir. Bu makale kuramsal açıklamalardan ziyade mevcut verilere/olaylara yer vermektedir. Bu çalışma, bazı eski ve çoğunlukla yeni kaynaklar üzerinden, Avrupa toplumunda dinin bölgesel bütünlük açısından oynadığı rol üzerinde durmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, bu çalışmanın sonunda, Avrupa Birliği'nin eşitlik ve uyumu teşvik eden ortak değerlere ve normlara dayalı bir birlik mi yoksa Katolik Hıristiyanlıktan başka hiçbir inanca yer vermeyen bir "Hristiyan Kulübü" mü olmak istediği konusunun biraz daha aydınlatılması ümit edilmektedir. Bu amaçla, bu makale ilkin Avrupa Birliği'nin tarihsel arka planına açıklık getirmekte ve bu kıtada dinin ne anlama geldiğini irdelemektedir. Daha sonra, Nazi Almanya’sı Yahudileri ve eski Yugoslavya Müslümanları örnekleri üzerinden 20’nci yüzyıldaki bazı olaylar dini farklılıklar açısından değerlendirilmektedir. Bu makale daha sonra Irak, Suriye veya Afganistan gibi ülkelere "Allah adına" giden Avrupalı yabancı savaşçılar konusunu, akabinde ise Avrupa'nın din temelli bir bütünleşme veya dağılma olasılığı taşıyıp taşımadığını çözümlemektedir. Bu makale, okuyucuların Avrupa'da dinin konumunu anlamalarına yardımcı olacak ve farklı inançlar açısından Avrupa'da barış ve uyum içinde bir arada yaşamanın mümkün olup olmadığını ortaya koyacaktır. Elbette bu yazı, tüm bu soruların cevabını arayan ne ilk ne de son yazı olacaktır. Yine de umulur ki, satırlarını okumuş olduğunuz çalışma bu alanda daha kapsamlı araştırmalar yapılmasına kapı aralasın. Anahtar Kelimeler: Din, Yabancı Savaşçılar, Avrupa Birliği, Entegrasyon, İslamofobi PDF Dosyası: “Öteki”nden Korkmak: Avrupa Entegrasyonuna Bir Meydan Okuma Olarak Din |
|||
| İlkay TÜRKEŞ, Güngör ŞAHİN Bölgesel Güvenlik Kompleksi Kapsamında Baltık ve Doğu Akdeniz Coğrafyalarında Tehdit Analizi | 80 | ||
ÖzetDoğu Akdeniz’de gerçekleşen hidrokarbon keşiflerinden sonra bölge ülkelerinin aralarında bloklaşarak rekabete girmeleri ve deniz sahalarında açığa çıkan uyuşmazlıklar, aktörlerin bölgesel kompleks yatkınlıklarını inceleme gereği doğurmuştur. Özellikle Yunanistan ve Türkiye arasında tarihten gelen dostluk-düşmanlık ilişkileri ve çok boyutlu sorunlar bölgeye yansımıştır. Aynı şekilde son yıllarda bölgesel güvenlik kompleksi kapsamında Baltık ülkelerinin kaygıları ve Rusya-NATO rekabeti üst düzeye ulaşmıştır. Her iki bölgenin de ortak aktörlere ve kuram bağlamında benzer yönlere sahip olması karşılaştırmalı tehdit analizini mümkün kılmıştır. Yüksek lisans tezinden üretilen bu çalışmada Doğu Akdeniz ve Baltık’ın ayrı bir kompleks oluşturup oluşturamayacağı hususu tartışılmıştır. Söz konusu çalışmada bahsi geçen iki bölgedeki mevcut rekabet ve uyuşmazlıkların iş birliğinin önüne geçtiği hususu değerlendirilmiştir. Çalışmada NATO-Rusya ve Türkiye-Yunanistan arasındaki ilişkiler bölge ülkelerinin mevcut kapasiteleri, yarattıkları tehditler ve riskler çerçevesinde analiz edilmektedir. Makalenin amacı, her iki bölgenin benzerlik ve farklılıklarını ortaya koymak ve mevcut tehditleri tespit etmektir. Bu çalışmada elde edilen bulgular neticesinde söz konusu bölgelerin ayrı bir kompleks oluşturma kapasitelerinin sınırlı olduğu kanaati hasıl olmuştur. Anahtar Kelimeler: Bölgesel Güvenlik Kompleksi, Doğu Akdeniz, Baltık, Oyun Teorisi, Güvenlik PDF Dosyası: Bölgesel Güvenlik Kompleksi Kapsamında Baltık ve Doğu Akdeniz Coğrafyalarında Tehdit Analizi |
|||
| Ahmet ÖZDEMİR Enerji Bağlamında Türkiye’nin Türkmenistan Politikası (1991-2023) | 95 | ||
ÖzetBu çalışmanın amacı, enerji bağlamında Türkiye’nin Türkmenistan’a yönelik yürüttüğü politikayı ortaya koymaktır. Bu doğrultuda çalışmada Ankara’nın petrol, doğal gaz ve elektrik alanındaki faaliyetlerine odaklanılmıştır. Araştırmada aşağıdaki hipotezlere cevap aranmıştır: H1: Türkiye’nin, Türkmenistan’a yönelik enerji politikalarında henüz arzulanan düzeyde bir iş birliği sağlanamamıştır. H2: Türk Devletleri Teşkilatı bünyesinde Türkiye, Türkmenistan ve Azerbaycan arasındaki enerji iş birliğinin güçlenmesi Türk dünyasının birleşmesi ve bütünleşmesinde önemli bir adım teşkil etmektedir. Bu hipotezleri sınamak amacıyla aşağıdaki yol haritası izlenmiştir: İlkin Türkiye’nin enerji bakımından genel durumu ortaya koyulmuş, sonrasında enerji bağlamında Ankara’nın Aşgabat politikasına yer verilmiştir. Ardından, Türk Devletleri Teşkilatı bünyesinde Türkiye’nin ve Türkmenistan’ın enerji alanındaki faaliyetlerine değinilmiştir. Sonuç kısmında ise elde edilen bulgular değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Türkiye, Türkmenistan Politikası, Doğal Gaz, Trans Hazar Boru Hattı, Türkmenistan Petrolü PDF Dosyası: Enerji Bağlamında Türkiye’nin Türkmenistan Politikası (1991-2023) |
|||
| Interview | |||
| Kırgızistan Ahıska Türkleri Derneği Başkanı Hatemşah Dursunov ile Bişkek’te Yapılan Söyleşi | 113 | ||
SöyleşiKırgızistan Ahıska Türkleri Derneği Başkanı Hatemşah Dursunov ile Bişkek’te Yapılan Söyleşi Konuk: Hatemşah Dursunov PDF Dosyası: Kırgızistan Ahıska Türkleri Derneği Başkanı Hatemşah Dursunov ile Bişkek’te Yapılan Söyleşi |
|||
| Book Reviews | |||
| Meral BALCI ve Arzu AL (ed.) Kolonyalizm ve Sonrası Şiddet 20’nci Yüzyılda Katliamlar | 118 | ||
Kitap TahliliMeral BALCI ve Arzu AL (ed.), Kolonyalizm ve Sonrası Şiddet 20’nci Yüzyılda Katliamlar, Nobel Akademik Yayıncılık, Ankara, Ağustos 2023, ISBN: 978-625-397-318-6 Yazar Adı: Ahmet ÖZDEMİR PDF Dosyası: Kolonyalizm ve Sonrası Şiddet 20’nci Yüzyılda Katliamlar |
|||
| Dolunay Yusuf BALTÜRK, Fahri TÜRK (ed.) Türkiye’nin Özbekistan’a Yönelik Kültür ve Dil Politikaları | 120 | ||
Kitap TahliliDolunay Yusuf BALTÜRK, Fahri TÜRK (ed.), Türkiye’nin Özbekistan’a Yönelik Kültür ve Dil Politikaları, Paradigma Akademi Yayınları, Çanakkale, 2023, ISBN: 978-625-6822-20-7 Yazar Adı: Fahri TÜRK, Nikolina KUNİC PDF Dosyası: Türkiye’nin Özbekistan’a Yönelik Kültür ve Dil Politikaları |
|||