January 2022 Volume:13 Number:1
CONTENTS
 | |||
| Articles | |||
|---|---|---|---|
| Fahri TÜRK, Taner KARAKUZU Türkiye Cumhuriyeti ve Afganistan Türklüğü (1970-2000) | 1 | ||
ÖzetAfganistan, Türk dış politikasında daima önemli bir yere sahip olmuştur. Özellikle 1970’li yıllardan itibaren Afganistan Türklüğüne büyük destek veren Türkiye Cumhuriyeti, ilerleyen dönemlerde de bu desteğini imkânları ölçüsünde sürdürmüştür. Kenan Evren, Turgut Özal ve Süleyman Demirel dönemlerinde Afganistan’daki Türk varlığını korumak ve güçlendirmek için önemli girişimlere imza atılmıştır. Bu makalede, 1970’li yıllarda Erkin Türkistan Partisi’nin kurulmasını müteakiben Türk hükûmetlerinin Afganistan Türklüğüne yönelik izlemiş oldukları politikalar analiz edilmektedir. Bu çalışmada cevap aranan soru “Türkiye 1970’li yıllardan itibaren Afganistan Türklüğüne yönelik nasıl bir politika izlemiştir ve bu politika partiler üstü olarak nitelenebilir mi?” şeklinde formüle edilmektedir. Makalede ilkin 1970’li yıllara kadar Türkiye’nin Afganistan Türklüğüne yönelik izlediği politikalar genel hatlarıyla tarihsel arka plan çerçevesinde verilmektedir. İkinci bölümde, Erkin Türkistan Partisi’nin kuruluşu ve parti lideri Abdülkerim Mahdum’un faaliyetleri ele alınmaktadır. Daha sonra ise Türkiye’nin 1982 yılında Afganistanlı göçmenleri kabulü konusu çözümlenmektedir. Bir sonraki bölümde, Erkin Türkistan Partisi’ne Türkiye’nin verdiği destekler çerçevesinde Türk hûkümetlerinin partiler üstü yaklaşımı irdelenmektedir. Son olarak Türkiye’nin Raşid Dostum’a verdiği destek ve Kuzey Afganistan’da bir “Türk Devleti” kurma girişimleri ele alınmaktadır. Anahtar Kelimeler: Afganistan, Erkin Türkistan Partisi, Abdülkerim Mahdum, Raşid Dostum, Türk Dış Politikası PDF Dosyası: Türkiye Cumhuriyeti ve Afganistan Türklüğü (1970-2000) |
|||
| Kaan GAYTANCIOĞLU, İpek Elif ATAYMAN 28 Eylül 1986 Milletvekilliği Ara Seçimleri Sürecinde Bir Siyasal Propaganda Projesi: | 21 | ||
Özet12 Eylül 1980 askerî müdahalesi sonrası yapılan ilk genel seçimleri kazanan Anavatan Partisi (ANAP) için, 28 Eylül 1986 tarihli Milletvekilliği Ara Seçimleri, güvenoyu niteliği taşımıştır. Kapatılanların yerlerine farklı isimlerle benzer görüşlere sahip partilerin kurulması ve yasaklı siyasilerin örtülü olarak söz konusu partilere destek vermesi, ANAP’ın ara seçimler öncesinde seçim mevzuatına müdahale etmesini beraberinde getirmiştir. Böylece, kendisine rakip olabilecek partilerin etkisini azaltabilmek adına, seçimlere girme şartlarını taşımayan partilere izin veren bir değişikliği kanunlaştırmıştır. Ancak muhalefetteki Doğru Yol Partisi (DYP), iktidarın bu manevrasına karşı kendi stratejisini geliştirmiş ve destek verdiği geçici ve sıradan partiler aracılığıyla, Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu nezdinde ilave propaganda yapma şansı yakalamaya çalışmıştır. Bu partilerden biri olan Büyük Anadolu Partisi propaganda sürecinde başta Özal’ı ve partisini sıkça eleştirerek, dolaylı yoldan DYP’ye hizmet etmiştir. Neticede ANAP, demokrasiye yapmış olduğu bu müdahaleden beklediği sonucu elde edememiştir. Anahtar Kelimeler: 28 Eylül 1986 Milletvekili Ara Seçimleri, Büyük Anadolu Partisi, Kemal Bekman, Davulu Delen Jaguar, Propaganda PDF Dosyası: Büyük Anadolu Partisi (BANAP/BAP) |
|||
| Ömer Faruk DEMİREL Ünlü Atatürk Biyografı Herbert Melzig Kimdir? | 41 | ||
ÖzetBu makale Almanya‘da Atatürk hakkında bir kitap yazdıktan sonra Türkiye‘ye getirilerek Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Alman Dili ve Edebiyatı Bölümü‘nde okutman olarak görevlendirilen Herbert Melzig’in hayatının önemli aşamaları hakkında bilgi vermek, onun gerçek kimliğini ve özellikle Türkiye merkezli çevirmiş olduğu entrikaları bir nebze olsun aydınlatmak amacıyla kaleme alınmıştır. Bu bağlamda onun entrikacı bir kişiliğe sahip birisi olarak Türkiye ve Almanya’da birçok kurum ve kuruluş arasında münasebetler tesis ettiği anlaşılmaktadır. Türkiye’de bulunduğu süre zarfında birçok ülkenin lehine bazı faaliyetlerde bulunduğu Alman arşiv belgelerinden elde edilen verilerden anlaşılmıştır. Ayrıca Melzig, Atatürk hakkında yazmış olduğu kitap yüzünden Türkiye’de ‚ünlü Alman tarihçi’ veya ‚tanınmış filozof‘ gibi sıfatlarla haksız bir şöhrete kavuşmuştur. Bu çalışmada hem Federal Almanya hem de Demokratik Almanya arşiv belgelerinden elde edilmiş olan veriler kullanılmıştır. Bunların haricinde; Cumhuriyet Arşivi, İstanbul Üniversitesi ile Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin arşivlerinin dikkate alınması çözümlemede karşılaştırmayı mümkün kıldığı için yeri doldurulamayacak bir rol oynamıştır. Toplanan veriler çözümlenirken nitel araştırma modellerinden „tarihsel araştırma“ yöntemine baş vurulmuştur. Anahtar Kelimeler: Melzig, Hayatı, Türkiye, Batı Almanya, Doğu Almanya, Atatürk, Steuerwald, Naziler, Aziz Nesin, Sabahattin Ali PDF Dosyası: Ünlü Atatürk Biyografı Herbert Melzig Kimdir? |
|||
| Erkan DAĞLI Cumhuriyetin İlk Yıllarında Beyin Göçünde Hedef Ülke Türkiye: Dr. Ernst Cohn Wiener Örneği | 58 | ||
ÖzetAdolf Hitler 1933’te Almanya’da iktidarı ele geçirince; Yahudi karşıtlığı politikası çerçevesinde çok sayıda öğretim üyesinin görevine son vermiştir. Etnik kökenleri veya siyasal görüşlerinden dolayı alanında önemli çalışmaları olan bilim insanları, Almanya’yı terk etmeye zorlanmıştır. Bu bilim insanlarına 1933’te kurulan İstanbul Üniversitesi kapılarını açarak hem onlara yaşama imkânı sunmuş hem de bilimlerini icra etmeleri için iş olanağı sağlamıştır. Yahudi bilim insanlarının Atatürk Dönemi’nde Türkiye’ye beyin/bilim göçü üç şekilde gerçekleşmiştir. Bunlardan birincisi; Philipp Schwartz’ın 1933’te kurduğu “Yurt Dışındaki Alman Bilim Adamları Yardım Cemiyeti” aracılığıyla Türkiye’ye gelen mülteci Yahudi bilim insanları; ikincisi ise Sami Günzberg aracılığıyla Albert Einstein’ın Atatürk’e yazmış olduğu sözde mektup olmuştur. Bu mektup ile birçok Yahudi bilim insanı Türkiye’ye getirilmek istenilmiş fakat başarılı olunamamıştır. Üçüncüsü ise; Yahudi bilim insanlarının hiçbir gruba bağlı kalmadan şahsi girişimleri ile Cumhurbaşkanı Atatürk’e mektup yazarak Türkiye’ye gelme çabaları şeklinde ortaya çıkmıştır. Makale “Dr. Ernst Cohn Wiener”in Atatürk Türkiye’sine gelmek için kaleme almış olduğu şahsi mektubu çözümlemektir. Anahtar Kelimeler: Bilim Göçü, Almanya, Atatürk, İstanbul Üniversitesi, Ernst Cohn Wiener PDF Dosyası: Cumhuriyetin İlk Yıllarında Beyin Göçünde Hedef Ülke Türkiye: Dr. Ernst Cohn Wiener Örneği |
|||
| Doğacan BAŞARAN Rekabetten İşbirliğine Türkiye-İran İlişkileri: Tarih, Kimlik ve Jeopolitik Üzerinden Bir Okuma | 70 | ||
ÖzetKadim devlet geleneğine sahip iki ülke olan Türkiye ve İran gerek imparatorluk geçmişleri, kimlikleri ve buna bağlı olarak ideolojik duruşlarını tanımlayış biçimleri gerekse jeopolitik konumları nedeniyle aynı coğrafyalarda etkili olmak isteyen ve haliyle rekabet halinde olan iki ülkedir. Bununla birlikte bu ülkelerin komşuluklarından kaynaklanan iktisadi ilişkileri ve dış müdahaleler karşısında ortaya koydukları statükocu tavırları, tarafları iş birliği yapmaya itmektedir. Dolayısıyla Türkiye-İran ilişkilerinde rekabet ve iş birliği süreçlerinin birlikte yaşandığı görülmektedir. Bu makalede tarih, kimlik ve jeopolitik etkenler göz önünde bulundurularak Türkiyeİran ilişkileri ele alınmaktadır. Anahtar Kelimeler: Türkiye, İran, Tarih, Kimlik, Jeopolitik PDF Dosyası: Rekabetten İşbirliğine Türkiye-İran İlişkileri: Tarih, Kimlik ve Jeopolitik Üzerinden Bir Okuma |
|||
| Interview | |||
| Elektronik Siyaset Bilimi Araştırmaları Dergisi Editörlüğü Milli Savunma Üniversitesi, Atatürk Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (ATASAREN), Strateji ve Güvenlik Araştırmaları Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Güngör Şahin ile Afrika’nın Küresel Sistemdeki Yeri ve Türkiye-Somali İlişkileri Üzerine Söyleşi | 93 | ||
SöyleşiMilli Savunma Üniversitesi, Atatürk Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (ATASAREN), Strateji ve Güvenlik Araştırmaları Ana Bilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Güngör Şahin ile Afrika’nın Küresel Sistemdeki Yeri ve Türkiye-Somali İlişkileri Üzerine Söyleşi Konuk: Doç. Dr. Güngör Şahin |
|||
| Book Reviews | |||
| Yunus Yoldaş (Editör) Türkiye’de İç ve Dış Politikanın Geleceği | 97 | ||
Kitap TahliliYunus Yoldaş (Editör), Türkiye’de İç ve Dış Politikanın Geleceği Doç. Dr. Özlem Becerik Yoldaş’a Armağan, Der Yayınları, İstanbul, 2021, ISBN:978-975-353-674-5 Yazar Adı: Taner KARAKUZU, İlker LİMON PDF Dosyası: Türkiye’de İç ve Dış Politikanın Geleceği |
|||
| Hasan Acar (Editör) Türkiye-Kazakistan İlişkileri | 100 | ||
Kitap TahliliHasan Acar (Editör), Türkiye-Kazakistan İlişkileri, Nobel, Ankara, 2021, ISBN: 9786254399756 Yazar Adı: İlker LİMON PDF Dosyası: Türkiye-Kazakistan İlişkileri |
|||